Erfgenaam onbekend

Na een overlijden van iemand melden de erfgenamen zich meestal vanzelf. Soms loopt het anders: ieder jaar overlijden in ons land honderden mensen zonder dat erfgenamen aanspraak maken op de nalatenschap. Wat gebeurt er dan met het geld en de spullen van de overledene? In zulke gevallen biedt het Rijksvastgoedbedrijf uitkomst.

Op zoek naar de erfgenamen

Als na een overlijden niet direct duidelijk is wie de erfgenamen zijn, dan kunnen wij als notaris een erfgenamenonderzoek uitvoeren. Voor dit onderzoek gaan we door tot aan de 6e graad van bloedverwantschap (achterneven en -nichten). Dat kan een tijdrovende klus zijn, zeker als de overledene geen Nederlander is en de zoektocht tot over de grens reikt. Ook het Rijksvastgoedbedrijf voert deze erfgenamenonderzoeken uit, bijvoorbeeld op verzoek van gemeenten.

Niemand te vinden

Blijkt na onderzoek dat er geen erfgenamen zijn? Of wordt de afwikkeling van de erfenis niet door potentiële erfgenamen of andere particuliere partijen opgepakt? Dan wikkelt het Rijksvastgoedbedrijf deze zogeheten ‘onbeheerde nalatenschap’ af. De Staat heeft namelijk de wettelijke taak om onbeheerde nalatenschappen in ontvangst te nemen en deze – als het om goederen gaat – om te zetten in geld.

20 jaar in de wacht

Met het vrijgekomen geld kunnen schulden, zoals uitvaartkosten die door de gemeente betaald zijn, mogelijk toch nog worden vergoed. Het resterende bedrag wordt vervolgens gestort in de ‘consignatiekas’ van het ministerie van Financiën. Hier wordt het bewaard totdat duidelijk is wie er recht op heeft. Is er na 20 jaar door niemand aanspraak gemaakt op de erfenis, dan vervalt de erfenis aan de Staat.

Heeft u een vraag over een onbeheerde nalatenschap? Neem dan gerust contact met ons op.

Aflossingsvrije hypotheek: een vloek of een zegen?

De overheid, de Autoriteit Financiële Markten en de Nederlandse Vereniging van Banken stimuleren je om kritisch te zijn op de aflossingsvrije hypotheek. Dit is uit voorzorg, om ervoor te zorgen dat je niet met een problematische hypotheek zit op het moment dat je moet gaan aflossen. Daar tegenover staat echter dat de aflossingsvrije hypotheek lage maandlasten kent. Wat is wijsheid?

De laagste maandlasten

De aflossingsvrije hypotheek was jarenlang ongekend populair, vanwege de lage maandlasten en de maximale renteaftrek. Die renteaftrek is sinds 1 januari 2013 aan banden gelegd: iedereen die vanaf die datum voor het eerst een hypotheek afsluit, komt alleen in aanmerking voor hypotheekrenteaftrek als deze in 30 jaar volledig lineair of annuïtair wordt afgelost. De maandlasten van een aflossingsvrije hypotheek zijn in veel gevallen nog steeds lager dan bij andere hypotheekvormen. Dit komt omdat je niet aflost, maar alleen de hypotheekrente betaalt. Die lage maandlasten kunnen je goed uitkomen.

Veiligheid voorop

Bij veel banken mag een nieuwe hypotheek maar voor 50% van de vrije verkoopwaarde van de woning aflossingsvrij zijn. Dit is ingevoerd om het risico te beperken dat iemand aan het einde van de looptijd niet in staat is om de hypotheek terug te betalen. Want daar zit het mogelijke probleem van de aflossingsvrije hypotheek: je lost niets af, maar uiteindelijk moet je het geleende bedrag natuurlijk wel terugbetalen. Dat geld moet je op dat moment wel hebben, bijvoorbeeld uit spaargeld, rendement uit beleggingen of uit de verkoop van je woning.

De afwegingen

Lagere maandlasten zijn hét voordeel van de aflossingsvrije hypotheek. Maar dat voordeel heeft ook een keerzijde. Als je erover denkt om een (deels) aflossingsvrije hypotheek af te sluiten of over te sluiten, is het goed om de volgende punten mee te nemen in je overweging:
– Let bij de keuze van een geldverstrekker niet alleen op de laagste rentelasten, maar ook op de voorwaarden: hoeveel mag je tussentijds boetevrij aflossen als je dat zou willen?
– Denk er over na hoe je het aflossingsvrije deel van je hypotheek straks gaat terugbetalen. Heb je aan het einde van de looptijd van je hypotheek voldoende middelen uit bijvoorbeeld spaargeld, beleggingen of een onderneming? Zorg dat je hier ruim voor het einde van de hypotheeklooptijd een passende oplossing voor hebt.
– Je kunt er ook voor kiezen om aan het einde van de looptijd je hypotheek te verlengen. Het kan echter zijn dat jouw bank het aflossingsvrije deel straks niet wil verlengen. Dat betekent dat je over zult moeten op een andere, duurdere hypotheekvorm. Daarnaast vervalt na 30 jaar je hypotheekrenteaftrek – dat zorgt ook voor hogere maandlasten. Wellicht ben je op dat moment met pensioen en heb je een lager inkomen. Kun je al met al de lasten van je nieuwe hypotheek dan nog betalen?
– Vind je het geen prettig idee om een grote schuld te hebben? Dan kan een annuïtaire of lineaire hypotheek voor jou een betere optie zijn.

Lees ook: Aflossingsvrij maakt nog niet schuldenvrij

Samen sterk voor een veiliger Europa

Ons werk als notaris strekt tot ver over de grens. Voor bedrijven, maar ook voor particulieren. Om iedereen zo goed mogelijk te helpen, is samenwerking op Europees niveau van steeds groter belang. De Europese verkiezingen van 23 mei zijn een uitgelezen moment om de (internationale) wensen van het notariaat weer eens goed onder de aandacht te brengen.

‘Europa’ wordt steeds belangrijker, ook binnen ons vak. Nederlandse bedrijven doen zaken in het buitenland, waardoor we onder andere te maken hebben met ondernemingsrecht dat van land tot land kan verschillen en met internationale anti-witwasrichtlijnen. Ook bij particulieren spelen internationale aspecten een rol, bijvoorbeeld wanneer je een relatie hebt met iemand met een andere nationaliteit. Dat kan gevolgen hebben voor onder meer de rechtspositie van je kinderen of voor het regelen van je erfenis.

Meer verbinding in Europa

Om ons werk hierin zo goed mogelijk te kunnen doen, is transparantie belangrijk. Daarom zet de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB) zich in voor het verbinden van zoveel mogelijk verschillende Europese registers. Denk hierbij aan de centrale testamentenregisters, registers van Europese verklaringen van erfrecht en registers van levenstestamenten en volmachten. Jouw nalatenschap kan dan door iedere notaris in Europa ingezien en afgehandeld worden. Dat kan bijvoorbeeld handig zijn als jij, je partner of één van je kinderen op het moment van jouw overlijden in het buitenland verblijft.

Ons verlanglijstje

Dit is slechts één onderwerp op het wensenlijstje dat de KNB heeft aangeboden aan een zestal kandidaten voor het Europees Parlement. Daarnaast zien wij als notarissen graag dat de anti-witwasregelgeving vergemakkelijkt wordt, dat er regelgeving komt op het gebied van digitale erfenissen en zijn wij voorstander van harmonisatie van Europese regelingen, onder andere over de bescherming van kwetsbare meerderjarigen, adoptie en vermissing. Zo maken we ons samen sterk voor een efficiënter en veiliger Europa!

Alleen een testament? Een opgeruimd huis de nieuwe trend!

Veel mensen willen dat hun partner en kinderen het goed hebben, ook als ze er zelf niet meer zijn. Via hun testament regelen ze daarom allerlei zaken rond financiën en bezittingen. Naast dit formele deel, zien we ook steeds vaker dat mensen naarmate ze ouder worden, hun huis alvast gaan opruimen en spullen gaan wegdoen. Daarmee bespaar je je nabestaanden een hoop werk!

Hoe meer je regelt voor je nabestaanden, hoe fijner het voor hen is. Dat doe je bijvoorbeeld met het opstellen van je testament. Op die manier kun je al heel veel zaken goed regelen. Maar iedereen die al eens een overlijden in de familie heeft meegemaakt, weet dat er daarnaast nog veel werk ligt zoals het leegmaken van een woning. Ook daar kun je je nabestaanden een handje bij helpen!

Erfstuk of rommel?

Een huis van een overledene is bijna een museum van iemands leven. Die spullen kieperen mensen daarom meestal niet in een keer in de container: aan veel spullen zit immers een verhaal, of het maakt emoties los. Hoe maak je het onderscheid tussen erfstukken en rommel? Dat maakt het leegmaken van het huis van iemand die overleden is tot een tijdrovende klus waar je zomaar weken mee bezig kunt zijn. En dat moet vaak ook nog eens allemaal naast werk, gezin en andere bezigheden.

Geleidelijk spullen wegdoen

Je bewijst je nabestaanden dus een grote dienst als je een overzichtelijk huis achterlaat. Daarom besluiten steeds meer mensen om op een bepaalde leeftijd hun woning op te gaan ruimen, met het idee om hun familie niet met deze opdracht op te zadelen na hun dood. Dat hoeft niet rucksichtslos in een keer, het is een geleidelijk proces van afscheid nemen van je spullen. De kelder of de zolder is vaak een goede plek om te beginnen. Daar bewaren mensen over het algemeen namelijk dingen die ze weinig gebruiken – en die dus als eerste in aanmerking komen om weg te doen.

Döstädning

Dit gebruik van opruimen voordat je doodgaat, is overgewaaid uit Zweden waar het bekend staat onder de naam ‘Döstädning’: het ordenen van je materiële bezittingen aan het einde van je leven. Döstädning is trouwens niet alleen gunstig voor je nabestaanden. Je geniet immers zelf bij leven ook van een opgeruimder huis!

Zo bespaar je op de erfbelasting

Het blijft wat zuur voelen, dat jouw erfgenamen straks belasting moeten betalen over het geld uit jouw nalatenschap (waar je zelf vaak ook al belasting over betaald hebt). Gelukkig kent ons belastingstelsel ook vrijstellingen. Door daar slim mee om te gaan, kun je aanzienlijk besparen op de te betalen erfbelasting. Een kwestie van handig puzzelen!

Het systeem werkt zo

In Nederland betaal je erfbelasting als de waarde van je erfenis hoger is dan je vrijstelling. Partners hebben een hoge vrijstelling van € 650.913. Kinderen, pleegkinderen, stiefkinderen en kleinkinderen mogen € 20.616 belastingvrij erven en achterkleinkinderen € 2.173. Erven zij een hoger bedrag dan hun vrijstelling, dan gaan ze erfbelasting betalen.

‘Kleinkind-legaat’

Stel dat je twee kinderen hebt en die hebben ieder ook twee kinderen. Je hebt € 100.000 om na te laten. Als je dat geld over je twee kinderen verdeelt, krijgen zij ieder € 50.000. Van dit bedrag is € 20.616 belastingvrij. Over het resterende deel betalen zij ieder 10% erfbelasting, dus € 2.938. Dat betekent dat er een kleine € 6.000 naar de fiscus gaat. Tenzij je je kleinkinderen ook een bedrag toebedeelt via een zogeheten ‘kleinkind-legaat’. Daar zit de besparing!

Iedereen belastingvrij

In plaats van dat je kinderen ieder € 50.000 erven, geef je ze allebei een bedrag ter grootte van hun vrijstelling: € 20.616. Van jouw nalatenschap blijft dan nog € 58.768 over. Die verdeel je over je vier kleinkinderen via een kleinkind-legaat. Zij ontvangen daarmee ieder € 14.692. Op deze manier blijft iedereen binnen de fiscale vrijstelling en blijft al jouw geld binnen je familie. Heb je meer (klein-)kinderen, of zelfs achterkleinkinderen, dan kun je naar hartenlust puzzelen tot je de meest optimale situatie bereikt en jouw familie zo min mogelijk belasting betaalt.

Bezint eer ge begint

Belasting besparen is natuurlijk altijd fijn. Toch raden we je aan om goed na te denken over deze constructie met een kleinkind-legaat. Want wat als een van je kinderen zelf geen kinderen heeft? Ga je dan toch schuiven met bedragen? Zorgt dat voor scheve verhoudingen – en mogelijk scheve gezichten? Of stel dat een van je kinderen een extra bijdrage goed kan gebruiken. Dan is geld ‘doorschuiven’ naar de kleinkinderen misschien niet de beste optie. Neem dit soort factoren mee in je overwegingen voordat je een kleinkind-legaat toepast. Wij denken graag met je mee over de mogelijkheden.

Notarissen zetten zich in voor dementievriendelijke samenleving

De Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB) heeft zich aangesloten bij het Deltaplan Dementie. Binnen dit Deltaplan zetten bedrijfsleven, wetenschap, patiëntenorganisaties, overheid, aanbieders van zorg en welzijn, gemeenten, verzekeraars, onderwijsinstellingen en fondsen zich in voor onderzoek, zorgverbetering en een dementievriendelijke samenleving. Dat is nodig, want dementie is hard op weg om volksziekte nummer 1 te worden. 

Begrip en behulpzaamheid

Nu al leven in Nederland 270.000 mensen met dementie, in 2040 is dit aantal verdubbeld. Daarmee gaat dementie volksziekte nummer 1 worden. Als je de diagnose dementie krijgt, kun je vaak nog prima zelfredzaam zijn en thuis blijven wonen. Begrip voor de gedragsveranderingen van mensen met dementie en behulpzaamheid vanuit de omgeving zijn hierbij belangrijk. Aangezien er elk jaar zo’n 13.000 mensen met dementie bij komen, groeit het belang van een dementievriendelijke samenleving. Daar willen we als notarissen graag aan bijdragen.

Dementie en beslissingen nemen

Als je bij ons komt voor het opstellen van een (levens-)testament of voor het kopen of verkopen van een huis, dan mag dat alleen als je wilsbekwaam bent. Dat wil zeggen dat je de gevolgen van je eigen handelingen en beslissingen kunt begrijpen. Iemand bij wie dementie is gediagnosticeerd, kan zeker in de beginfase nog heel goed zelf keuzes maken en de gevolgen daarvan overzien. Dat vermogen neemt echter wel af. Als notaris zijn wij daarom alert op de verschijningsvormen van dementie. En we adviseren mensen met dementie en hun familie over de mogelijkheden om ook in deze fase de regie over hun leven te behouden, zodat zij op tijd de juiste keuzes kunnen maken. Meer hierover lees je in Financiële beslissingen nemen als je dementie hebt.

Het Deltaplan Dementie

Het Deltaplan Dementie steunt op drie pijlers: onderzoek, zorgverbetering en een dementievriendelijke samenleving. Als notarissen helpen we mee om de problemen rondom dementie onder de aandacht te brengen en waar mogelijk denken we mee over nieuwe ontwikkelingen en onderzoeken op dit gebied. Door middel van brede samenwerking willen we Nederlanders handvatten bieden om beter om te gaan met dementie.

Koningsdag: voor één dag alles belastingvrij

Btw, overdrachtsbelasting, schenkbelasting: het is de dagelijkse fiscale realiteit. Maar niet op Koningsdag! Ook dit jaar zullen op 27 april op de vrijmarkten die door het hele land gehouden worden weer talloze (tweedehands) spullen en prullen belastingvrij van eigenaar wisselen. Toch zijn er wel een paar regels waar je je aan hebt te houden als je besluit om deel te nemen aan de vrijmarkt.

Een plek bemachtigen

Een plek op de vrijmarkt kun je niet van te voren reserveren. Vaak beginnen de markten al om 6.00 uur ’s ochtends, dus als je een goede plek wilt, moet je vroeg opstaan. Want: wie het eerst komt, wie het eerst maalt! Op sommige plaatsen is het verkopen op de vrijmarkt voorbehouden aan kinderen, zoals in het Vondelpark in Amsterdam. Hou je daar ook aan.

Let op met eten en drinken verkopen

Zeker bij mooi weer kun je goede zaken doen met het verkopen van gekoelde drankjes en lekkere happen. Hierbij is echter niet alles toegestaan en de regels kunnen per gemeente verschillen. Je mag in ieder geval zonder vergunning geen alcohol of bederfelijke etenswaren verkopen. Met blikjes fris, flesjes water en etenswaren die niet verhit of gekoeld hoeven te worden (denk aan koeken of chips), zit je al gauw goed. Je mag overigens geen glazen gebruiken in verband met het gevaar van scherven.

Snel verdiend!

Heb je geen zin om van te voren te slepen met spullen? Het kan ook met minder gedoe. Ga de gezichten van kinderen schminken, vertel tegen betaling een mop, speel weer eens op je gitaar of blokfluit of laat mensen een spel doen of een gokje wagen. Hoe origineler, hoe beter! En je verdient er vaak verrassend goed mee. Belastingvrij.

Fijne Koningsdag!

‘Mag ik even een kopietje van uw identificatiebewijs maken?’

Bij het inschrijven op de camping, bij het afsluiten van een telefoonabonnement, het openen van een bankrekening: er wordt regelmatig om een kopie van jouw identificatiebewijs gevraagd. Maar mag dat eigenlijk wel? En welke gegevens mogen dan overgenomen worden? Dat is belangrijk om te weten. Want zo voorkom je dat iemand met jouw gegevens aan de haal gaat en jij rekeningen ontvangt voor zaken waar je niet om gevraagd hebt.

Wettelijk verplicht?

Een bedrijf of organisatie mag alleen een volledige kopie of scan, dat wil zeggen waarbij alle persoonsgegevens zichtbaar zijn, van jouw identiteitsbewijs (ID-bewijs) maken als dat bedrijf of die organisatie daartoe wettelijk verplicht is. Dit zijn bijvoorbeeld overheidsinstanties, banken, casino’s, levensverzekeraars en wij, de notarissen. Ook jouw werkgever mag een volledige kopie of scan maken, omdat het verplicht is om een kopie van jouw ID-bewijs in de loonadministratie te hebben.

Wel laten zien, niet kopiëren

Toch zul je merken dat ook andere partijen geregeld om jouw ID-bewijs vragen. Bijvoorbeeld als je je inschrijft in een ziekenhuis, als je incheckt in een hotel of als je een nieuw telefoonabonnement gaat afsluiten. Laat hier geen volledige kopie of scan maken! Een hotel of ziekenhuis heeft voldoende aan het opschrijven van het soort identiteitsbewijs en het documentnummer. Een telecombedrijf mag een kopie maken, maar heeft niet alle gegevens nodig. Scherm daarom je pasfoto en Burgerservicenummer (BSN) af. Dat zijn namelijk precies de gegevens waarmee gefraudeerd kan worden.

Gevaar van identiteitsfraude

Als je zomaar je ID-bewijs door mensen laat kopiëren, loop je het risico dat er gefraudeerd wordt met je identiteitsgegevens. Met jouw naam, geboortedatum en Burgerservicenummer kunnen fraudeurs een lening aanvragen of een telefoonabonnement afsluiten. En jij draait vervolgens op voor de kosten. Wees dus terughoudend met het afgeven van je paspoort of identiteitskaart. Je rijbewijs is overigens ook een geldig identiteitsbewijs. Toch kun je dit niet altijd gebruiken als identiteitsbewijs omdat op je rijbewijs geen gegevens staan over je verblijfsstatus en nationaliteit.

Identificeren bij de notaris

Als je bij ons komt voor het opmaken van stukken, dan zijn we wettelijk verplicht om jouw identiteit te controleren en vast te leggen (dit is mede om fraude te voorkomen). Ben je bij de notaris omdat je een huis hebt gekocht, dan moeten we volgens de wet jouw persoonsgegevens uit de koopakte verwerken in de akte van levering. Vervolgens sturen we een ontwerp van de akte van levering naar de makelaar(s). Heel soms komt het voor dat een cliënt er bezwaar tegen heeft dat de makelaar hun persoonsgegevens kan inzien. In dat geval sturen we een ontwerp van de akte van levering zonder persoonsgegevens erin.

Drie manieren om geld na te laten aan een goed doel

Steeds meer mensen kiezen ervoor om geld na te laten aan een of meerdere goede doelen. Dat kan een internationale organisatie zijn, maar ook een doel dichtbij huis zoals de lokale reddingsbrigade of het museum in jouw stad. Welk goed doel je ook kiest, geld nalaten aan een goed doel kun je op verschillende manieren doen. Kies de methode die het beste bij je past en leg dat vast in je testament.

Mogelijkheden tot nalaten

Allereerst kun je een goed doel als (mede)erfgenaam opnemen in je testament. Hiermee geef je het goede doel alleen of samen met andere erfgenamen recht op de gehele nalatenschap. Je kunt er ook voor kiezen om een vast bedrag toe te kennen aan het goede doel. Een derde en minder bekende mogelijkheid om geld na te laten aan een goed doel is het oprichten van een Fonds op Naam. Een Fonds op Naam is een schenking aan een goed doel met een gerichte opdracht die je zelf kunt formuleren. Denk daarbij aan onderzoek naar een bepaalde ziekte of hulp aan een specifiek gebied. Om ervoor te zorgen dat jouw geld na jouw overlijden ook inderdaad op de juiste plek komt, is het belangrijk om je wensen vast te leggen in een testament.

Meer over het Fonds op Naam

Jouw Fonds op Naam wordt ondergebracht bij een stichting van het goede doel dat je wilt steunen. Dat heeft als voordeel dat je zelf geen stichting hoeft op te richten en dat je geen omkijken hebt naar de administratie. Je kunt een Fonds op Naam via je testament tot stand laten komen. Maar je kunt ook al bij leven een Fonds op Naam oprichten. Het leuke is dat je dan zelf kunt zien wat er met jouw geld gebeurt. Meestal neemt het goede doel dat je kiest alle kosten voor het instellen van een Fonds op Naam voor zijn rekening. Hier vallen ook de notariskosten onder.

Fiscaal aantrekkelijk nalaten

Veel goede doelen hebben de ANBI-status en betalen daarom geen erfbelasting. Dat betekent dat jouw geld geheel ten goede komt aan het door jou gekozen goede doel. Schenk je bij leven aan een goed doel met de ANBI-status, bijvoorbeeld via een Fonds op Naam, dan mag je deze bedragen onder bepaalde voorwaarden aftrekken van de inkomstenbelasting.

Meer weten over nalaten en testamenten? Neem gerust contact met ons op.

Jouw grond of mijn grond?

Het is een bekend fenomeen: buren die onenigheid met elkaar hebben over een boom of een schutting die ‘verkeerd’ staat. In die gevallen rijst al gauw de vraag waar de grens loopt tussen uw grond en die van uw buren. Dat is niet altijd even duidelijk. Een grensreconstructie biedt dan uitkomst.

Hoe ga je om met de erfgrens?

In goed overleg kan er een heleboel. Dus als jij en je buren het prima vinden om op de erfgrens een heg te planten of een boom te plaatsen dichtbij de erfgrens, dan is er geen vuiltje aan de lucht. Dit is echter niet altijd het geval. Daarom kent het Burgerlijk Wetboek een aantal regels over erfgrenzen. Zo moet je voor het planten van een heg of heester minimaal 50 cm afstand houden van de erfgrens. Bij een boom is die afstand minimaal 2 meter. Een hek of schutting plaatsen op je eigen grond mag zonder toestemming van je buren (mits deze maximaal 2 meter hoog is). Wil je die erfafscheiding precies op de erfgrens zetten, dan moeten je buren daar wel mee akkoord gaan. (Van te voren met je buren hierover overleggen is overigens altijd een goed idee.)

Vraag het de landmeter

Schuurtjes, schuttingen en bomen die (ogenschijnlijk) op de verkeerde plek staan: de interpretatie van erfgrenzen geeft nogal eens aanleiding tot conflicten tussen buren. Als het contact met je buren over de erfgrens moeizaam verloopt, dan kan het handig zijn om te weten waar de erfgrens nou precies loopt. Dat schept duidelijkheid. Daarvoor moet je bij het Kadaster zijn. Het Kadaster registreert van al het vastgoed (grond en gebouwen) in Nederland wie welke rechten heeft. Op de Kadastrale kaart vind je echter alleen de globale ligging van percelen. Voor een exacte meting kun je een grensreconstructie aanvragen bij het Kadaster. Er komt dan een landmeter langs die onderzoek doet en laat zien waar de grens ligt. Daar zijn wel kosten aan verbonden. Maar als dat een juridisch conflict met je buren kan voorkomen, ben je gegarandeerd voordeliger uit.