Strenge normen voor hypotheek benadelen huizenkopers

De aangescherpte leennormen op hypotheken maken een huis kopen lastiger. Doordat starters minder kunnen lenen, kunnen beleggers makkelijker huizen kopen. Dat blijkt uit onderzoek van het Centraal Planbureau (CPB).

Wel een hoge huur, geen woning kunnen kopen

Er is momenteel veel discussie in de samenleving over mensen die wel een hoge huur kunnen betalen, maar geen huis kunnen kopen. Voor het eerst heeft het CPB deze problematiek onderzocht en in cijfers uitgedrukt.

Het CPB keek naar de gevolgen van de aanscherping van de leennormen in de periode 2013-2019. In die periode nam het aantal vrije sector huurwoningen, ten opzichte van het aantal koopwoningen, met 70 procent toe. Een vijfde van deze toename ontstond doordat huishoudens minder mochten lenen voor hun hypotheek. Deze woningen werden daardoor opgekocht door investeerders. Vooral in de grotere steden leidde dat tot een verschuiving van koop naar huur voor huishoudens die voorheen nog een huis konden kopen.

Versoepeling normen voor verkrijgen hypotheek geen oplossing

De onderzoekers van het CPB signaleren dat door leennormen een kwart van de huurders in de vrije sector niet genoeg verdient om een huis te kopen dat vergelijkbaar is met de huidige huurwoning. Voor huurders in de vrije sector met een modaal inkomen is dit meer dan de helft, aldus het CPB.

Een versoepeling van de leennormen, zodat het makkelijker wordt om een hypotheek te krijgen, is volgens de onderzoekers van het CPB geen oplossing. Dit zorgt weliswaar voor een stijging van de doorstroom van de huur- naar koopmarkt. Tegelijkertijd zouden ook de huizenprijzen echter stijgen. “Koopstarters zijn daardoor niet per se beter af”, concludeert het bureau.

Notariskosten hypotheek, alles op een rij

Gefeliciteerd, je gaat een huis kopen! Dit betekent ook dat je een hypotheek moet afsluiten, daar komt altijd een notaris bij kijken. Maar wat kost dat eigenlijk? Heb je nog meer notariële documenten nodig en welke kosten zitten dáár dan weer aan verbonden? Een woning kopen brengt een hoop vragen met zich mee. Wij zetten alle antwoorden voor jou op een rij! 

Kosten koopovereenkomst

Vaak stelt de makelaar de (voorlopige) koopovereenkomst op. Dit gebeurt vrijwel direct nadat het bod is geaccepteerd. Hierin staan alle afspraken tussen koper en verkoper genoteerd, zoals de koopsom van de woning en de datum van de sleuteloverdracht. Het ondertekenen van deze overeenkomst gebeurt niet bij de notaris, maar vaak bij de verkopend makelaar of in het huis waar het allemaal om draait.

Je kunt het koopcontract ook door de notaris op laten stellen. Zo weet je precies wat je afspreekt voordat je het contract ondertekent en voorkom je dat je belangrijke onderwerpen vergeet. Bijvoorbeeld de ontbindende voorwaarden of afspraken over zaken zoals bodemvervuiling.

Kosten hypotheekakte

In de hypotheekakte staat alle informatie specifiek over jouw hypotheek. Deze gegevens en voorwaarden heb jij voordat je bij de notaris komt al met jouw hypotheekverstrekker afgestemd in de hypotheekofferte. De hypotheekakte is de officiëlere variant hiervan, deze stelt de notaris op.

De kosten van de hypotheekakte verschillen per notariskantoor. Bij Nationale Notaris kost dit € 840. De inschrijfkosten voor het Kadaster á € 137,50, wat verplicht is, zit hier al bij inbegrepen.

Leveringsakte/eigendomsakte

De leveringsakte vormt de wettelijke basis voor de eigendomsoverdracht en beschermt de belangen van zowel koper als verkoper.

In de akte van levering, ofwel eigendomsakte, komen alle gemaakte afspraken uit de koopovereenkomst terug. Ook de eigendomsgeschiedenis komt hierin terug. Na tekenen van dit document is het huis officieel jouw eigendom. De kosten van de leveringsakte bedragen bij Nationale Notaris € 840.

Wil je zowel de hypotheekakte als de leveringsakte door Nationale Notaris laten opstellen? Dan betaal je € 1539.

  • De extra’s: wat wil je nog meer vastleggen?

Naast alle verplichte notariële documenten, kun je nog meer afspraken zwart op wit vastleggen wanneer je een huis koopt. Hieronder noemen wij nog een paar documenten die in sommige situaties fijn zijn om alvast te regelen.

Een bouwkundige keuring

Optioneel kan de koper in de periode van de koopovereenkomst ook een bouwkundige keuring laten doen. De koper betaalt deze bouwkundige keuring zelf, deze kosten variëren per partij maar liggen gemiddeld rond de € 300.

  • Samenlevingscontract en testament

Ga je samenwonen met jouw partner? Leuk, een nieuwe stap! Maar wat doe je als je er straks in je eentje voor komt te staan, omdat de relatie uit gaat of iemand komt te overlijden? Dit, maar ook de kosten van de gemeenschappelijke huishouding, leg je vast in een samenlevingsovereenkomst. Om stress en onzekerheid te voorkomen, is het fijn bepaalde afspraken hierover op papier te zetten in een samenlevingscontract. Mét of zonder testament. Dit kost gemiddeld € 400.

Het is altijd mogelijk deze documenten tussentijds aan te passen. Maar hiervoor moet je wel opnieuw naar de notaris, wat dus extra kosten met zich meebrengt. Denk dus goed na over de afspraken die je wilt vastleggen, ook met een blik op de toekomst!

Welke kosten zijn fiscaal aftrekbaar?

Sommige kosten zijn fiscaal aftrekbaar. Dit betekent dat je een deel ervan terugkrijgt bij de belastingaangifte over het jaar waarin je die kosten hebt gemaakt. Dit geldt voor de hypotheekakte.

Let hier dan ook op bij het doen van jouw belastingaangifte in het jaar ná de aankoop van jouw woning. Vraag eventueel een boekhouder om hulp.

Meer informatie

Bij ons betaal je nooit meer dan de aangegeven prijs. Zijn er tegenvallers? Dan komen die gewoon voor onze rekening!

Heb je nog vragen over de hypotheekakte, een van de andere notariële documenten of de bijkomende kosten? Stel jouw vraag via ons contactformulier hieronder. Wij komen er dan binnen drie werkdagen op terug.

Offerteformulier
Productkeuze

Mismatch op woningmarkt: huizenbezitters willen huren, huurders willen kopen

Volgens economen van De Nederlandsche Bank (DNB) is er bij 1,8 miljoen huishoudens sprake van een mismatch op de woningmarkt. Dat is een vijfde van het totaal aantal huishoudens. Veel mensen met een huurhuis zouden liever kopen en tegelijkertijd zijn er huizenbezitters die juist graag willen huren.

Liever kopen of liever huren

DNB heeft het onderzoek onder ruim 2000 Nederlanders uitgevoerd. Hieruit kwam naar voren dat driekwart een koophuis financieel aantrekker vindt dan een huurhuis. Van de sociale huurders zou 31 procent liever kopen, en van de huurders in de vrije sector is dit maar liefst 49 procent. Huren in de vrije sector is namelijk relatief duur, geven de economen aan.

Maar: er is ook een grote behoefte aan huurwoningen. Uit de resultaten van het onderzoek blijkt dat 14 procent van de huiseigenaren liever zou huren. Dat gaat dan vaak over oudere woningbezitters, terwijl jonge huurders liever willen kopen.

Mismatch wegwerken

Volgens DNB is het voor de economie belangrijk om deze mismatch weg te werken. ”Voor huishoudens is het prettig als ze kunnen wonen zoals ze graag willen. Dat leidt tot meer welzijn en daarmee tot welvaartswinst.”

De onderzoekers benoemen dat er meer huizen moeten worden gebouwd om het woningaanbod te vergroten. Daarnaast adviseert de centrale bank de fiscale voordelen voor kopen af te bouwen. Daarmee bedoelt DNB bijvoorbeeld de hypotheekrenteaftrek.

Als koop- en huurwoningen fiscaal gelijker behandeld zouden worden, zou het voor ouderen ook aantrekkelijker worden om te gaan huren. Dan komen er ook weer meer koopwoningen beschikbaar voor de jonge huurders die nu graag zouden kopen.

Dit zijn de verschillende soorten testamenten

Je kunt zelf bepalen wat er met jouw nalatenschap gebeurt door dit vast te leggen in een testament. Wist je dat er verschillende soorten testamenten zijn? Uiteraard leggen we dit aan je uit als je bij ons op kantoor bent, maar je kunt alvast de belangrijkste verschillen hieronder lezen.

Langstlevende testament

Bij een langstlevende testament gaat de eigendom van alle goederen van jouw nalatenschap naar de langstlevende partner. Heb je kinderen? Dan kunnen zij hun deel van de nalatenschap pas opeisen als de langstlevende ouder is overleden.

Tweetrapstestament

Bij een tweetrapstestament gaat jouw nalatenschap naar de langstlevende partner. In feite onterf je je kinderen dus. Wanneer de langstlevende ouder is overleden, gaat jouw nalatenschap echter alsnog naar je kinderen.

Vruchtgebruik testament

Vruchtgebruik is het recht om gebruik te maken van goederen die niet van jou zijn. Bij een vruchtgebruik testament worden de kinderen van de overledene de volledige erfgenamen. De langstlevende partner wordt geen eigenaar van de bezittingen, maar mag deze wel in vruchtgebruik nemen.

Levenstestament

Voor het geval je iets overkomt waardoor je niet meer in staat bent zelf beslissingen te nemen, is het verstandig om een levenstestament op te stellen. Hierin leg je vast wie er beslissingen voor jou mag nemen indien je dit zelf niet meer kunt.

Combinatietestament

Bij een combinatietestament laat de persoon die het testament opstelt de langstlevende partner bepalen hoe de verdeling van de nalatenschap plaatsvindt.

Het voordeel hiervan is dat de langstlevende partner de fiscaal meest aantrekkelijke optie van nalatenschap op het moment van overlijden kan kiezen.

Een belangrijk nadeel is echter dat er geen zekerheid is over de verdeling van het nalatenschap bij overlijden. Ook moet de langstlevende partner hier een beslissing over nemen in een emotionele periode.

Echtscheidingstestament

Met een echtscheidingstestament voorkomen gescheiden partners dat er bij overlijden vermogen naar de ex-partner gaat. Zo wordt voorkomen dat vermogen dat in eerste instantie aan een kind is nagelaten, bij overlijden van dat kind alsnog naar de ex-partner gaat.

Wij begrijpen dat het ingewikkeld is om een goede keuze te maken voor het soort testament in jouw situatie. Bovendien zijn er nog meer soorten dan bovenstaande. Je bent altijd welkom bij onze notaris om te bespreken wat voor jou de beste optie is.

Een hypotheek aanvragen als je een BKR-registratie hebt, kan dat?

Als je een hypotheek afsluit, bekijkt de bank bij Stichting BKR (Bureau Krediet Registratie) welke kredieten je hebt en of je achterloopt met de betaling. Dit doet de bank om te kijken of je je hypotheek kunt betalen. Maar hoe zit het precies?

Wat doet de Stichting BKR?

Het BKR registreert leningen, maar ook betalingsachterstanden en afbetalingsregelingen van 250 euro of meer. Als je daarin wordt opgenomen, heb je een BKR-registratie. Deze kan positief of negatief zijn.

Een positieve registratie betekent dat je geen betalingsachterstanden hebt. Dit is als het ware een bewijs van ‘goed financieel gedrag’. Heb je wel betalingsachterstanden, dan heb je een negatieve BKR-registratie. Een kredietverstrekker meldt dit bij het BKR, die vervolgens een achterstandscodering (de zogenoemde A-code) bij jouw naam vermeldt. Deze blijft tot maar liefst vijf jaar na het aflossen van de lening staan. Andere kredietverstrekkers kunnen deze codering ook zien.

Kan ik een hypotheek aanvragen met een BKR-registratie?

Als je geregistreerd staat bij het BKR, betekent dat niet automatisch dat je geen hypotheek kunt afsluiten. Als je een positieve registratie hebt, neem de bank dat wel mee in de toetsing voor de hypotheek; het kan zijn dat je door de lening minder hypotheek kunt krijgen.

Als je 3 maanden achterloopt met het afbetalen van een lening, krijg je een negatieve BKR-registratie. Heb je zo’n negatieve registratie, dan kun je ook vaak gewoon een hypotheek afsluiten. Er gelden dan wel voorwaarden. Je lening moet bijvoorbeeld afbetaald zijn of er moet een herstelcode vermeld zijn. Ook verschilt het per bank of je daar een hypotheek kunt afsluiten.

Kan ik een hypotheek aanvragen als ik een studieschuld heb?

Een studielening wordt niet geregistreerd bij het BKR. De bank kan deze gegevens dus niet checken. Het is wel wettelijk verplicht om die gegevens te delen bij de kredietverstrekker. Die gegevens kun je zelf opvragen bij Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO). Dat DUO niet bij het BKR doorgeeft dat je een studielening hebt, is een beslissing van de overheid.

De cijfers: notarissen passeren fors minder vastgoedakten

In het tweede kwartaal van dit jaar passeerden notarissen fors minder akten dan in hetzelfde kwartaal vorig jaar. Vooral het aantal overdrachts- en hypotheekakten viel opnieuw tegen.

In totaal gaat het om ruim 425.000 akten, ruim 62.500 minder dan in 2022. Dat is een daling van 12,8 procent. Wel zijn dat er 17.000 (4,2 procent) meer dan in het eerste kwartaal van dit jaar.

Minder hypotheek- en overdrachtsakten

Er zijn 70 duizend hypotheek- en overdrachtsakten minder gepasseerd. Dat is 34 procent minder dan in het eerste kwartaal van vorig jaar. In de familiepraktijk is wel een stijging te zien. Daar zijn 11,7 procent meer akten gepasseerd. Het aantal akten in de ondernemingspraktijk bleef ongeveer gelijk.

Verminderde vraag naar hypotheekakten

De voornaamste oorzaak voor de daling in het aantal akten is vooral een sterk verminderde vraag naar hypotheekakten. Die nam met 45 procent af van 127 duizend naar 69 duizend. Als we het vergelijken met het eerste kwartaal van dit jaar is het aantal hypotheekakten gestegen met 6,9 procent.

Het aantal overdrachtsakten nam vergeleken met vorig jaar ook af, maar minder sterk dan de hypotheekakten. Afgelopen kwartaal passeerden notarissen bijna 69 duizend overdrachtsakten. Dat zijn er bijna 13.500 minder (-16,3 procent) dan een jaar geleden, maar bijna 4.500 (6,9 procent) meer dan in het eerste kwartaal 2023.

Veel vraag naar (levens-)testamenten

De vraag naar testamenten en levenstestamenten blijft groot. Al maanden liggen de cijfers hoger dan in vergelijkbare maanden het jaar ervoor. Afgelopen kwartaal nam het aantal testamenten met 10 procent toe. Ook het aantal levenstestamenten steeg met maar liefst 9 duizend akten tot 56 duizend akten. Een stijging van ruim 19 procent.

Ondernemingsrechtpraktijk stabiel

Het aantal akten in de ondernemingsrechtpraktijk is redelijk stabiel. In totaal steeg het aantal akten in deze praktijk met bijna 2 procent, van 36.900 tot 37.575.

Notarissen: trend zet zich voort

Notarissen zien de huidige trend van akteaantallen voorlopig nog niet veranderen. Uit een enquête onder notarissen blijkt dat het aantal akten in de onroerend goedpraktijk blijft afnemen. Bij ruim 45 procent van de respondenten is het aantal nieuwe vastgoeddossiers afgenomen. Bij 13 procent blijft die daling beperkt tot 10 procent, maar bij 20 procent ligt die daling tussen de 10 en 25 procent. Ruim 12 procent meldt een daling van tussen de 25 en 50 procent.

In de familiepraktijk ziet bijna twee derde van de respondenten een gelijk aantal nieuwe dossiers als de afgelopen tijd. Bij ruim 25 procent is het aantal nieuwe dossiers toegenomen, al blijft deze beperkt. 4,6 procent ziet een stijging van minder dan 10 procent, 4 procent ziet dat aantal stijgen met een percentage tussen de 10 en 25.

Nog iets beter zijn de vooruitzichten in de ondernemingsrechtpraktijk: een derde van de respondenten zegt dat het aantal nieuwe zaken is toegenomen. Bij 15 procent gaat het om een stijging van minder dan 10 procent, bij 17 procent ligt die stijging tussen de 10 en 25 procent.

Veilig financieel ouder worden (tips)

Uit onderzoek blijkt dat alleenstaande vrouwen boven de 80 grote kans lopen om slachtoffer te worden van financieel misbruik. De belangrijkste reden is onwetendheid: onbekendheid met geldzaken, moeite met online betalingen en pinautomaten.

Tips

Het maakt je kwetsbaar: als je afhankelijker wordt van anderen door lichamelijke of geestelijke beperkingen. Oplichters kunnen makkelijk hun slag slaan. Notarissen maken zich hiervoor op zowel landelijk als lokaal niveau sterk samen met onder meer Veilig Thuis, seniorenorganisaties, banken, bewindvoerders en mentoren. Zelf kun je ook maatregelen nemen om veilig financieel ouder te worden:

Neem een aparte huishoud- of leefgeldrekening naast je eigen bankrekening

Naar deze rekening wordt maandelijks een bepaald bedrag overgemaakt, dat bijvoorbeeld door de mantelzorger gebruikt kan worden voor de boodschappen. Een hoger bedrag opnemen is niet mogelijk.

Vraag de bank om iemand ‘meekijk-rechten’ op uw bankrekening te geven

Degene die meekijkt, kan dan in de gaten houden of er geen misbruik wordt gemaakt. Denk bijvoorbeeld aan een familielid, zoals één van de kinderen.

Neem geen en/of-bankrekening met iemand anders dan je partner

Die ander kan dan namelijk zonder jouw toestemming of medeweten geld opnemen van zowel je bankrekening als de bijhorende spaarrekening. Bij misbruik kan de bank hier niets tegen doen. Je hebt immers zelf bepaald om samen met die ander een rekening te openen en hiervoor getekend.

Stel een levenstestament op

Onze notaris adviseert om in ieder geval een levenstestament op te stellen. Hierin kun je financieel misbruik natuurlijk niet helemaal uitsluiten, maar je verkleint wel de kans om slachtoffer te worden. Je laat namelijk vastleggen welke bevoegdheden iemand heeft in bepaalde situaties.

Wil je hierbij advies van ons? We helpen natuurlijk graag!

Vanaf 2024 mogelijk om digitaal bv op te richten

Na de Tweede Kamer heeft nu ook de Eerste Kamer het wetsvoorstel digitaal oprichten bv (DOBV) aangenomen. Nu kan DOBV naar verwachting op 1 januari 2024 worden ingevoerd.

Definitieve implementatiedatum

Het wachten is nu op de definitieve implementatiedatum. Het platform om de digitale oprichting van een bv te kunnen passeren, staat al geruime tijd klaar. Alle notariële softwareleveranciers zijn hier voor de implementatiedatum op aangesloten. Over het gebruik van dit platform gaat de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB) haar leden via cursussen en bijeenkomsten en via een speciale kennisbank uitgebreid informeren.

Digitale notariële akte

Het wetsvoorstel vloeit voort uit een Europese richtlijn. De implementatiewetgeving maakt het voor EU-inwoners mogelijk om digitaal een bv op te richten via een digitale notariële akte, met digitale identificatie en digitale ondertekening op de hoogste betrouwbaarheidsniveaus.

Het heeft even geduurd, in juli 2021 schreven wij al dat het platform digitaal bv oprichten klaarstond.

Opkoopverbod beleggers lijkt vruchten af te werpen voor starters

Uit nieuw onderzoek van de Universiteit van Amsterdam (UvA) en de Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR), in samenwerking met het Kadaster, waar het Financieele Dagblad over schrijft, blijkt dat er afgelopen jaar zo’n 2.000 woningen naar starters gingen, die anders in handen van beleggers zouden zijn gevallen.

Zelfbewoningsplicht

Sinds 2022 mogen gemeenten voor bestaande woningen verbieden dat deze worden verhuurd. Dit is de zogenoemde zelfbewoningsplicht voor kopers. Eind vorig jaar hadden 130 gemeenten het plan om de zelfbewoningsplicht in te voeren. Het beoogde resultaat was dat particulieren op de huizenmarkt minder concurrentie zouden krijgen van beleggers die woningen kopen om vervolgens te verhuren.

Opkoopverbod werpt vruchten af voor starters

Nu blijkt dat die maatregel een gunstig effect heeft op de positie van starters op de woningmarkt. Tientallen gemeenten gebruiken de maatregel, waaronder ook de grootste steden Amsterdam, Rotterdam, Utrecht en Den Haag. In Rotterdam geldt het opkoopverbod in zestien wijken, in Amsterdam en Utrecht zelfs in de gehele stad.

In Rotterdamse wijken met een opkoopbescherming kochten beleggers voorheen 35 procent van de woningen. Sinds het verbod valt nog maar één op de tien woningen in handen van een belegger. Denk daarbij aan ouders die een woning kopen om aan hun kinderen te verhuren, iets wat nog wel is toegestaan. Beleggers blijken hun activiteiten bovendien niet te verplaatsen naar wijken zonder zo’n opkoopverbod.

Goed vooruitzicht

Onderzoeker Marc Francke van de UvA denkt dat het aantal woningen dat voor starters beschikbaar komt door het opkoopverbod nog verder oploopt. “De maatregel geldt vanaf 1 januari 2022, maar sommige gemeenten hebben hem pas eind vorig jaar ingevoerd.”

Steffie.nl maakt notaristaal begrijpelijk

De teksten van notarissen bevatten veel vaktaal en lange zinnen met veel informatie. Dat is best lastig voor bijvoorbeeld mensen die beperkt de Nederlandse taal spreken, laaggeletterden en mensen met een licht verstandelijke beperking.

Uitlegmodules maken notaristaal begrijpelijk

Daarom zijn er nu de uitlegmodules van Steffie.nl, tot stand gekomen met medewerking van de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB) en ervaringsdeskundigen met een verstandelijke beperking.