Veelgestelde vragen

Nee, in iedere hypotheekakte moet het tijdstip van ondertekening worden vermeld. Dit tijdstip kan pas worden ingevuld zodra de akte daadwerkelijk wordt ondertekend. Het is belangrijk omdat, als er op hetzelfde moment twee akten met betrekking tot een registergoed bij het Kadaster worden ingediend die tegenstrijdige inhoud hebben, bijvoorbeeld wanneer op dezelfde dag bij twee verschillende notarissen een eerste hypotheekrecht op een woning wordt gevestigd, het tijdstip van ondertekening bepalend is voor de rangorde van de akten.

Je kunt bellen of mailen met de behandelaar van je dossier. Hij of zij stuurt je dan een nieuwe link, zodat je kunt inloggen.

Helaas hebben wij geen notarissen in ons netwerk die 's avonds of in het weekend geopend zijn.

Nee, je ontvangt de eerste e-mails van info@nationalenotaris.nl en daarna van een medewerker van Nationale Notaris. Zolang je mailt met een @nationalenotaris.nl-adres, blijft het VEH-tarief van toepassing.

De notaris moet de akte in het Nederlands uitleggen. Als een partij aan tafel de Nederlandse taal niet of niet voldoende begrijpt, moet er volgens de wet een tolk worden geregeld die de akte in de moedertaal van die partij vertaalt. Deze tolk moet beëdigd zijn bij de rechtbank; het mag dus niet een kennis zijn die voor je vertaalt.

Volgens de Nederlandse wet moet de notaris controleren of jij daadwerkelijk degene bent die de volmacht tekent. Dit kan worden gedaan door je handtekening op de volmacht of verklaring te laten legaliseren. Bij legalisatie bevestigt de notaris dat jij zelf de volmacht of verklaring hebt ondertekend en dat het inderdaad jouw handtekening is. Op deze manier voorkom je dat er later onenigheid ontstaat over de echtheid van je handtekening.

Je ontvangt de afschriften van de getekende akten rechtstreeks van het notariskantoor waar je de akte hebt getekend. Nationale Notaris fungeert als backoffice en mag deze niet namens de notaris verstrekken.  

Het duurt ongeveer twee weken voordat je de afschriften ontvangt. Dit komt doordat het Kadaster eerst controleert of de akte correct is verwerkt.

Sommige functies brengen een verhoogd risico op corruptie met zich mee. Daarom zijn wij als notaris wettelijk verplicht om te controleren of je een politiek prominent persoon (PEP) bent. Is dat het geval? Dan geldt er extra toezicht. Dit komt voort uit de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft).

Je bent een PEP als je nu, of in de afgelopen 12 maanden, een van de volgende functies hebt bekleed in Nederland of in het buitenland:

• Staatshoofd, regeringsleider, minister, staatssecretaris
• Parlementslid of lid van een wetgevend orgaan
• Bestuurder van een politieke partij
• Rechter bij een hooggerechtshof of constitutioneel hof
• Lid van een rekenkamer of raad van bestuur van een centrale bank
• Ambassadeur, zaakgelastigde of hoge officier bij de strijdkrachten
• Bestuurder of toezichthouder bij een staatsbedrijf
• Bestuurder of toezichthouder bij een internationale organisatie, zoals de VN of EU

Ook familieleden kunnen als PEP worden aangemerkt:

• Je echtgenoot of partner
• Je kind en zijn/haar partner
• Je vader of moeder

Daarnaast geldt dit als je een nauwe zakelijke relatie hebt met een PEP of een bedrijf dat namens een PEP wordt beheerd.

Twijfel je of je een PEP bent? We helpen je graag bij het invullen van de verklaring.

Nationale Notaris werkt met een online dossier. Je ontvangt inloggegevens en kunt daar eenvoudig de gevraagde documenten uploaden.

Videobellen is alleen mogelijk in uitzonderlijke gevallen en afhankelijk van het notariskantoor. Niet elk notariskantoor biedt de optie voor videobellen aan.

Nee, de notaris mag alleen gelden overmaken naar de cliënt zelf.

Er zijn echter een aantal uitzonderingen, zoals bij de aflossing van hypotheken die betrekking hebben op de woning, de betaling van makelaarscourtage, betalingen aan de Vereniging van Eigenaren, taxatiekosten, hypotheekadviseurs en, bij een nieuwbouwwoning, vervallen aannemingstermijnen. Ook de aflossing van persoonlijke leningen (zoals Comfortcard of VISA) en overbruggingskredieten mag door de notaris worden gedaan, mits een hypothecaire kredietverstrekker dit als voorwaarde heeft gesteld voor het verstrekken van een (nieuwe) financiering.

Ja en nee. Voor de akte van levering of de akte van verdeling kun je iemand een volmacht geven om namens jou te tekenen. Bij de hypotheekakte ligt dat ingewikkelder. In principe moet je deze zelf ondertekenen bij de notaris. Is dat niet mogelijk, dan heb je een notariële volmacht nodig, waarmee je iemand machtigt om de hypotheekakte en bijbehorende stukken namens jou te tekenen. Een testament kan nooit bij volmacht worden ondertekend, dat moet je altijd zelf doen.

In Nederland is het voor bepaalde beroepsgroepen, zoals notarissen, accountants en administratie kantoren, verplicht om aan hun cliënten te vragen hoe zij aan hun vermogen komen. Dit heeft als doel de invloed van crimineel geld op de samenleving te beperken, met als belangrijk doel het tegengaan van witwassen en terrorismefinanciering.

Omdat witwassen (het omzetten van illegaal vermogen in legaal vermogen) en het financieren van terroristische activiteiten bij wet verboden zijn, heeft de overheid bepaald dat een notaris altijd moet onderzoeken en controleren waar het geld vandaan komt.

Volgens artikel 88 van Boek 1 van het Burgerlijk Wetboek heeft een echtgenoot de toestemming van de andere echtgenoot nodig om de echtelijke woning te verkopen of er een hypotheekrecht op te vestigen. Als deze toestemming niet wordt verleend, mag de notaris de akte niet laten ondertekenen. Dit geldt ongeacht of de echtgenoten zijn gehuwd in algehele gemeenschap van goederen of op basis van huwelijksvoorwaarden.

Deze regel is ook van toepassing op partners met een geregistreerd partnerschap.

De verleende toestemming is simpelweg de verklaring van de andere echtgenoot of partner dat hij of zij instemt met de verkoop of het vestigen van het hypotheekrecht.

Belangrijk om te weten is dat de echtgenoot of partner die toestemming verleent niet medeaansprakelijk wordt voor de verplichtingen van de geldlening.

Woonplaatskeuze wordt gedefinieerd als "de plaats waar iemand met betrekking tot de uitoefening van zijn rechten en de vervulling van zijn plichten, ook bij feitelijke afwezigheid, geacht wordt voortdurend aanwezig te zijn."

In een hypotheekakte wordt de woonplaats gekozen ten kantore van de "notaris bewaarder van de akte". Dit houdt in dat als één van de partijen bij de akte niet te vinden is, belanghebbenden hun correspondentie naar het adres van de notaris sturen. Dit kan zelfs een exploot van een deurwaarder zijn, bijvoorbeeld als er een executieverkoop moet worden aangekondigd.

Je moet een geldig legitimatiebewijs meenemen. Dit kan een paspoort, identiteitskaart of Nederlands rijbewijs zijn. De notaris is verplicht je identiteit te controleren. Als je nog andere documenten moet meenemen, laten we het je op tijd weten.

Een koopcontract is de basis van de woningoverdracht. Hierin staan alle afspraken tussen koper en verkoper, zoals de prijs, overdrachtsdatum en eventuele voorwaarden. Het contract is juridisch bindend, dus fouten of ontbrekende afspraken kunnen grote gevolgen hebben. Controleer het daarom goed voordat je tekent.

Een notaris biedt zekerheid en bescherming bij de aankoop van een woning. Hij zorgt ervoor dat alle afspraken juridisch correct zijn en informeert beide partijen over hun rechten en plichten. Daarnaast kan de notaris het contract inschrijven bij het Kadaster, waardoor de woning niet meer aan iemand anders verkocht kan worden en je beschermd bent tegen onverwachte problemen, zoals beslaglegging. Dit geeft rust en voorkomt juridische complicaties.

Ontbindende voorwaarden beschermen je bij onvoorziene situaties. Bespreek ze bij het uitbrengen van een bod en leg ze vast in het koopcontract.

• Financiering: De koop vervalt als je de hypotheek niet rond krijgt.
• Huisvestingsvergunning: De koop vervalt als je geen vergunning krijgt.
• NHG: Je kunt afzien van de koop als je geen hypotheek met Nationale Hypotheek Garantie krijgt.
• Bouwtechnische keuring: Als uit een keuring gebreken blijken, kun je de koop ontbinden.
• Wijziging woning: Als je geen toestemming krijgt voor een verbouwing of zakelijk gebruik, vervalt de koop.
• Gebreken: Herstelkosten boven een bepaald bedrag? Dan kun je afzien van de koop.
• Verkoop eigen woning: De koop gaat alleen door als je je huidige woning eerst verkoopt.

Zo voorkom je financiële risico’s en krijg je extra zekerheid bij de aankoop.

Als je geen gebruik hebt gemaakt van de ontbindende voorwaarden of de bedenktijd, dan kan je niet meer terug. Je bent dan verplicht het huis te kopen. En ervoor te betalen. Besluit je toch af te zien van de koop, dan riskeer je een boete van meestal 10% van de koopsom. Deze wordt vaak verrekend met de waarborgsom of bankgarantie. Betaal je niet, dan kan je alsnog worden gedwongen te betalen. Bovendien blijft de koop gewoon geldig, zelfs na het betalen van de boete.

Ontdek je na de overdracht gebreken? Dan kun je de verkoper erop aanspreken, maar alleen als hij ze verzwegen of verborgen heeft. Zichtbare gebreken had je zelf moeten onderzoeken. Stel de verkoper schriftelijk aansprakelijk en doe dit zo snel mogelijk. Controleer voor de overdracht of alles volgens afspraak is achtergelaten. Is dat niet zo? Dan kun je de verkoper nog voor het tekenen aanspreken of een deel van de koopsom laten inhouden via de notaris. Werkt de verkoper niet mee, dan kun je juridische stappen overwegen.

De bank stelt voorwaarden om zeker te zijn dat je je hypotheek terugbetaalt. Je huis dient als onderpand: betaal je niet, dan mag de bank het verkopen. Vaak moet je een opstalverzekering afsluiten, zodat schade aan je huis wordt hersteld. Ook mag je je woning niet zonder toestemming verhuren, anders kan de bank de huurder bij verkoop negeren. Daarnaast kan de bank een overlijdensrisicoverzekering eisen, zodat bij overlijden de lening (deels) wordt afgelost. Dit kan fiscale gevolgen hebben, dus laat je goed informeren.

Bij een nieuwbouwwoning gaat alles net iets anders. Je koopt de woning ‘vrij op naam’, dus zonder notariskosten voor de overdracht. De prijs bestaat uit de kosten voor de grond en de aanneemsom voor de bouw. In plaats van overdrachtsbelasting betaal je btw.  

Je tekent een koop-/aannemingsovereenkomst, waarin staat wat de aannemer bouwt en wanneer. Let goed op de voorwaarden, zoals bouwrente, verplichtingen en boetes. Betaling gebeurt meestal in termijnen naarmate de bouw vordert.  

Een garantie- en waarborgregeling beschermt je als de aannemer failliet gaat. Controleer of er een garantiecertificaat is. Algemene voorwaarden regelen zaken als herstel van gebreken en verzekeringen.  

Bij een groot bouwproject is er vaak een projectnotaris die de overdrachten regelt. Je betaalt alleen notariskosten voor je hypotheekakte. De 5%-regeling houdt 5% van de aanneemsom vast bij de notaris totdat eventuele gebreken zijn hersteld. Geef binnen drie maanden na oplevering aan of dit bedrag langer moet worden vastgehouden.

Ook als het koopcontract is getekend en de bedenktijd voorbij is, ben je nog niet officieel eigenaar van de woning. De overdracht moet nog plaatsvinden bij de notaris.  

Bij de overdracht teken je de leveringsakte en de hypotheekakte. De notaris regelt vervolgens de inschrijving in de openbare registers van het Kadaster. Pas daarna ben je juridisch eigenaar van de woning en staat de hypotheek officieel geregistreerd.  

Het Kadaster houdt bij wie eigenaar is van onroerend goed en welke rechten erop rusten, zoals een hypotheek. Hierdoor is voor iedereen zichtbaar wie de rechtmatige eigenaar is.

Meestal betaal jij als koper de notariskosten voor de overdracht, tenzij anders afgesproken. Bij nieuwbouw en soms bij bestaande woningen neemt de verkoper (een deel van) de kosten op zich.  

Als de verkoper betaalt, kiest hij vaak de notaris. Dit kan handig zijn, vooral bij complexe situaties zoals een erfenis. Voor jou betekent dit minder kosten en geen zoektocht naar een notaris.

Heb je een koper en een prijs afgesproken? Leg dan de afspraken over de overdracht en voorwaarden schriftelijk vast in een koopcontract. Mondelinge afspraken zijn niet geldig.

Als verkoper moet je de koper eerlijk informeren over alles wat invloed kan hebben op de woning, zoals gebreken, erfpacht of andere beperkingen. Verzwijg je iets of geef je verkeerde informatie, dan kan de koper een schadevergoeding eisen of zelfs de koop terugdraaien. Maak ook duidelijke afspraken over wat je achterlaat en wat niet. Heb je te maken met erfpacht, een waarborgsom of zaken zoals recht van overpad of bodemvervuiling? Dan is het slim om advies te vragen aan de notaris.

Dekt de verkoop je hypotheek niet volledig? Dan heb je een restschuld en kan de hypotheek niet zonder toestemming van de bank worden doorgehaald. Je kunt de schuld misschien omzetten in een lening of meenemen in een nieuwe hypotheek, al is de rente dan niet aftrekbaar. Overleg op tijd met je notaris en de bank, anders kan de verkoop niet doorgaan en riskeer je een boete. Heb je NHG? Dan kan je restschuld onder bepaalde voorwaarden worden kwijtgescholden. Check www.nhg.nl voor meer info.

Betaalt de koper de koopsom of waarborgsom niet op tijd? Dan moet je hem officieel in gebreke stellen. In het koopcontract staat hoe dat moet, meestal met een brief waarin je hem een laatste kans geeft om alsnog te betalen. Doet hij dat niet, dan kun je de boete opeisen.

Laat de notaris controleren of je brief klopt, anders loop je het risico dat de boete niet wordt uitbetaald. Bewaar alle documenten goed, zodat de notaris kan beoordelen of de koper echt in gebreke is gebleven.

Meestal kiest de koper de notaris, maar je kunt ook zelf iemand voorstellen. Dit kan handig zijn als je vooraf al zaken wilt regelen, zoals bij een scheiding, overlijden of beslag. Wil je zelf kiezen? Spreek dit dan vooraf af met de koper.

De notaris mag het geld pas uitbetalen als zeker is dat de akte correct is ingeschreven in de openbare registers van het Kadaster. Omdat het Kadaster hiervoor verwerkingstijd nodig heeft, duurt dit in de praktijk meestal twee werkdagen.  

Bij het berekenen van de dagrente op de aflosnota van de bank is rekening gehouden met deze vertraging. Dagrente is de rente die je aan de bank betaalt voor elke dag dat je lening nog openstaat. De bank rekent rente door tot de dag dat de akte wordt getekend (de passeerdatum) of tot de dag waarop de aflosnota is opgevraagd.  

Daarnaast rekent de bank ook rente over de dagen tussen de passeerdatum en de uitbetaling. Dit bedrag wordt meestal berekend door de maandrente te delen door (gemiddeld) 30 dagen. Let op: in het weekend vindt er geen geldverkeer plaats tussen banken, waardoor de dagrente dan met twee kalenderdagen wordt verhoogd.

Bij nieuwbouw is er vaak een projectnotaris aangewezen, waardoor de akte van levering niet via Nationale Notaris kan. Je kunt wel de aankoop van de grond bij de projectnotaris regelen en de hypotheek via Nationale Notaris.

Vaak geeft je financieel adviseur aan dat we je lopende hypotheek alvast moeten opzeggen, omdat er meestal een opzegtermijn van een maand geldt. Deze termijn vind je in de algemene voorwaarden van je huidige bank. Laat je adviseur dit niet weten, dan vragen we het aan jou.  

Zodra we de opdrachtbrief van je nieuwe bank ontvangen, nemen we contact met je op voor een afspraak. Dit kan meestal binnen een week, afhankelijk van de agenda en de geldigheid van de aflosnota. In de praktijk duurt het hele proces gemiddeld een maand.

Alleen de lasten die direct verband houden met de woning, zoals onroerendezaakbelasting, watersysteemheffing (gebouwd) en rioolheffing voor eigenaren, worden verrekend tussen jou en de koper.  

Andere kosten, zoals waterschapsbelasting (ongebouwd), zuiveringsheffing, afvalstoffenheffing en verontreinigingsheffing, zijn gebruikerslasten en worden niet via de notaris verrekend. Deze lopen via de gemeente of het waterschap. Als je binnen dezelfde gemeente verhuist, neem je ze mogelijk mee. Verhuis je naar een andere gemeente, dan kun je mogelijk een deel terugkrijgen.

Je hebt met je bank afgesproken een bepaald bedrag te lenen en een hoger bedrag als hypotheekrecht te vestigen.  

Het verschil tussen deze bedragen kun je mogelijk extra lenen zonder opnieuw langs de notaris te gaan. Dit is echter een mogelijkheid, geen recht. De bank beoordeelt opnieuw je inkomen en andere factoren om te bepalen of je het extra bedrag kunt lenen.

Uit de koopovereenkomst blijkt dat je met de koper van je woning hebt afgesproken dat je de woning onbelast zult leveren. Onbelast betekent dat er geen hypotheek meer op de woning mag rusten. Als er volgens het Kadaster nog een hypotheek op jouw woning staat, ben je verplicht ervoor te zorgen dat deze hypotheek wordt doorgehaald of, juridisch gesproken, "geroyeerd".

Wij zorgen ervoor dat dit voor je geregeld wordt, zodat je aan je verplichting kunt voldoen om de woning onbelast aan de koper te leveren. Aangezien deze werkzaamheden ten behoeve van jou als verkoper worden uitgevoerd, vallen de kosten hiervoor niet onder "kosten koper". Dit betekent dat je deze kosten zelf zult moeten betalen, tenzij uitdrukkelijk in de koopovereenkomst is vastgelegd dat de koper deze kosten op zich neemt. Hetzelfde geldt voor de kosten die wij in rekening brengen voor het benodigde onderzoek.

De notaris zorgt ervoor dat het verkochte onbelast – dus zonder hypotheken of beslagen – wordt overgedragen aan de koper. Uit de inzage bij het Kadaster blijkt dat er nog een hypotheek op het pand rust. We hebben inmiddels een brief ontvangen van je vorige geldverstrekker, waarin staat dat er een zogenaamde “royement om niet” wordt verleend. Dit betekent dat de hypotheek bij het Kadaster kan worden doorgehaald, zonder dat er een aflosbedrag aan je vorige geldverstrekker hoeft te worden betaald.

Het is belangrijk om te weten dat de notaris verplicht is om deze verklaring van “royement om niet” op papier te hebben. Voor deze administratieve handeling zijn kosten verbonden. De kosten voor het doorhalen van de hypotheek komen altijd voor rekening van de verkoper, aangezien jij destijds de hypotheek hebt gevestigd.

Hoewel er geen aflosbedrag hoeft te worden betaald, blijft de registratie bij het Kadaster staan. Deze registratie moet na de overdracht nog wel worden doorgehaald. De notaris maakt hiervoor een akte op, gebaseerd op de verklaring van “royement om niet” en de vervallenverklaring, die vervolgens bij het Kadaster wordt ingeschreven. Deze werkzaamheden vallen onder het eerder genoemde tarief.

Je kunt het bedrag voor deze werkzaamheden terugvinden op je nota van afrekening.

Het eenzijdig opzeggen van de hypotheek betekent niet dat de bank de lening met je kan beëindigen. Het gaat om het laten vervallen van het hypotheekrecht, oftewel de zekerheid voor de bank, op jouw woning. Wanneer je de lening volledig hebt afgelost, heeft de bank het hypotheekrecht op je woning niet meer nodig. Dit betekent dat jouw woning niet langer als onderpand hoeft te dienen. Het hypotheekrecht, dat bij het Kadaster is ingeschreven, kan dan worden doorgehaald, en dit kan de bank eenzijdig doen.

Het vervallen van de zekerheid gebeurt niet automatisch bij aflossing. Voor het opzeggen van het hypotheekrecht door de bank stelt de notaris een verklaring op, die door de bank wordt ondertekend en vervolgens door de notaris bij het Kadaster wordt geregistreerd.

Een koopcontract wordt meestal opgesteld door een makelaar, adviseur of notaris. Zelf een contract opstellen is mogelijk, maar brengt risico’s met zich mee als belangrijke afspraken ontbreken. De veiligste keuze is om het contract door een notaris te laten opstellen of controleren. Zo weet je zeker dat alles juridisch klopt.

Voordat je tekent, is het belangrijk om te weten welke rechten en verplichtingen op de woning rusten, zoals erfpacht, erfdienstbaarheden of andere beperkingen. Dit kan invloed hebben op het gebruik en de waarde van je woning.

Bij erfpacht ben je geen eigenaar van de grond en betaal je een jaarlijkse vergoeding (canon). Dit kan je maandlasten en financieringsmogelijkheden beïnvloeden. Ook kunnen er afspraken zijn met buren of een recht van overpad.

Daarnaast is het goed om te checken of je een huisvestingsvergunning nodig hebt en of een waarborgsom of bankgarantie vereist is. Maak duidelijke afspraken met de verkoper over wat wel en niet bij de koop inbegrepen is. De notaris helpt je om alles goed vast te leggen.

Je hebt wettelijk drie dagen bedenktijd. Binnen deze periode kun je zonder gevolgen van de koop afzien. Dit moet je schriftelijk en aantoonbaar melden.

De bedenktijd begint op de dag na ontvangst van het contract en moet minimaal twee werkdagen bevatten. Krijg je het op donderdag, dan loopt de bedenktijd tot maandag 23.59 uur.

Gebruik je de bedenktijd niet en zijn er geen ontbindende voorwaarden? Dan ben je verplicht de woning te kopen. De notaris helpt je om misverstanden hierover te voorkomen.

Een woning moet normaal bewoonbaar zijn. Blijkt na de koop dat er verborgen gebreken zijn die dit onmogelijk maken? Dan kun je de schade mogelijk verhalen op de verkoper, tenzij je vooraf wist van deze gebreken. De verkoper heeft een informatieplicht en moet je op de hoogte stellen van bekende gebreken. Overduidelijke gebreken die je zelf had kunnen zien, hoeft hij niet apart te melden.

Bij het afsluiten van je hypotheek hoor je misschien termen die nieuw voor je zijn. Simpel gezegd, je geeft je huis als onderpand voor een lening. Betaal je niet, dan mag de bank je huis verkopen om de schuld af te lossen. Dit onderpand zorgt ervoor dat je een lagere rente krijgt. Jij bent de hypotheekgever, omdat jij de bank dit recht verleent. De bank is de hypotheeknemer.

Bij het kopen van een appartement koop je een appartementsrecht: een stukje mede-eigendom van het gebouw en het recht op je woning. Je deelt verantwoordelijkheid voor het onderhoud en de gemeenschappelijke ruimtes, waarvoor kosten gelden. Dit staat vastgelegd in een splitsingsakte en reglement van splitsing. Hierin vind je ook regels over het gebruik van gedeelde ruimtes en je financiële bijdrage.  

Daarnaast is er vaak een huishoudelijk reglement met gedragsregels, zoals geen overlast veroorzaken. Iedere eigenaar is verplicht lid van de Vereniging van Eigenaren (VvE), die het onderhoud regelt en een reservefonds beheert. De VvE bepaalt in vergaderingen hoe het gebouw wordt beheerd en welke kosten nodig zijn. Servicekosten kunnen bestaan uit onderhoud, schoonmaak, verzekeringen en soms gemeenschappelijke verwarming. Controleer vooraf goed welke regels en kosten gelden.

Als je samen met je partner een huis koopt, is het slim om afspraken vast te leggen in een samenlevingscontract of huwelijkse voorwaarden. Dit voorkomt gedoe bij een eventuele relatiebreuk, bijvoorbeeld over de verdeling van de inboedel, hypotheeklasten en eigen inbreng.  

Bij overlijden gaat het huis automatisch naar de overblijvende partner, maar alleen als je getrouwd bent of een geregistreerd partnerschap hebt. Bij samenwonen moet je dit vastleggen in een samenlevingscontract of testament.  

Een levensverzekering met overlijdensuitkering kan verstandig zijn en is soms verplicht bij een hypotheek. Let op wie de uitkering ontvangt en of er erfbelasting over moet worden betaald. Een notaris kan je hierbij adviseren.

Bij het kopen van een huis betaal je naast de woning ook bijkomende kosten, zoals:  

• kadaster- en notariskosten voor de registratie en afhandeling.  
• overdrachtsbelasting bij bestaande woningen of btw bij nieuwbouw.  
• makelaarstarief als je een aankoopmakelaar hebt.  
• zakelijke lasten zoals rioolrecht en OZB.  

Sommige hypotheekkosten zijn aftrekbaar. Zorg dat je op tijd betaalt, anders gaat de overdracht niet door.

De notaris regelt en waarborgt de juridische kant van de overdracht. In Nederland is hij de enige die dit mag doen, wat zekerheid biedt en fraude voorkomt. In andere landen, zoals de VS, zijn dure verzekeringen en adviseurs nodig, en komt fraude vaker voor.  

Daarnaast controleert de notaris of alles klopt, zoals eigendomsrechten en mogelijke beslagen op de woning. Hij bewaakt ook de financiële afhandeling, zodat de koopsom pas wordt betaald als jij officieel eigenaar bent. Veel gebeurt achter de schermen, zodat jij alleen de aktes hoeft te tekenen.

Het koopcontract is misschien wel het belangrijkste document bij de verkoop van een woning. Hierin staan alle afspraken met de koper, en zodra het is getekend, ligt alles vast. Een fout of iets vergeten kan grote gevolgen hebben. In het contract staat onder andere wie de koper is, wat de verkoopprijs is en wanneer de overdracht plaatsvindt. Ook zaken zoals de staat van de woning, ontbindende voorwaarden en een eventuele waarborgsom kunnen erin opgenomen worden. Omdat het zo’n cruciaal document is, is het verstandig om dit goed te laten controleren voordat je tekent.

Als je een huis erft, moet je eerst zeker weten dat je erfgenaam bent. Check het testament of het Centraal Testamentenregister.  

Neem je spullen mee of ruim je het huis op? Dan kan dat betekenen dat je de erfenis accepteert en opdraait voor schulden. Wil je dat voorkomen? Kies dan voor beneficiair accepteren en vraag advies aan de notaris.

Voor de verkoop kun je een taxatie laten doen. Voor de erfbelasting geldt de WOZ-waarde van het vorige jaar. Bij meerdere erfgenamen bepaal je samen de waarde, tenzij het testament anders bepaalt.

De koop kan om drie redenen niet doorgaan: de koper bedenkt zich, beroept zich op ontbindende voorwaarden of blijft in gebreke. Tijdens de bedenktijd mag hij zonder reden afzien van de koop. Ontbindende voorwaarden, zoals een financieringsvoorbehoud, gelden alleen binnen de afgesproken termijn. Blijft de koper in gebreke, bijvoorbeeld door niet te betalen of niet te komen opdagen bij de overdracht, dan heb je vaak recht op een boete. Dit werkt alleen als je een waarborgsom of bankgarantie hebt afgesproken. Check bij de notaris of de koper deze op tijd heeft geregeld.

Als verkoper moet je soms ook kosten betalen. De koper betaalt alleen de kosten voor de aankoop, maar jij betaalt de kosten voor de verkoop. Denk aan het doorhalen van je hypotheek, het aflossen van een krediet of kosten bij echtscheiding of overlijden.

Notariskosten verschillen per situatie, dus vraag vooraf naar de kosten. Hoe meer de notaris moet regelen, hoe duurder het kan worden. Laat daarom het koopcontract door de notaris opstellen om verrassingen te voorkomen.  

Op de nota staan de bedragen die je ontvangt en moet betalen. Is het eindbedrag negatief? Dan moet je bijbetalen voor de overdracht. Is het positief, bijvoorbeeld door overwaarde? Dan krijg je het bedrag na de inschrijving bij het Kadaster, tenzij er onverwachte problemen zijn, zoals een faillissement.

Zodra je de akte hebt ondertekend, stuurt de notaris deze digitaal naar het Kadaster voor inschrijving. Het Kadaster controleert of er geen onbekende hypotheken of beslagen op de woning rusten. Uiterlijk op de tweede werkdag na inschrijving krijgt de notaris hiervan bericht. Pas daarna mag het geld worden uitbetaald.

Zodra we de opdrachtbrief van je bank ontvangen, nemen we contact met je op voor een afspraak. Dit kan meestal binnen een week, afhankelijk van de agenda. In de praktijk duurt het hele proces gemiddeld een maand.

Na aanmelding van het dossier ontvang je een e-mail met de gegevens die we nodig hebben om de koopovereenkomst op te stellen. Zodra je deze hebt beantwoord en alle stukken hebt aangeleverd, streven we ernaar de koopovereenkomst binnen een week klaar te hebben voor ondertekening.

Omdat de overdracht heeft plaatsgevonden voordat de nieuwe aanslag is opgelegd, hebben we onze berekeningen gebaseerd op de aanslag van vorig jaar. Als de nieuwe aanslag sterk afwijkt, kunnen koper en verkoper dit achteraf onderling verrekenen. Dit is vastgelegd in de akte van levering.

In de akte van hypotheekvestiging wordt het bedrag van de maximale zekerheid vastgelegd. Het hypotheekrecht dat de bank van jou krijgt, dient in principe alleen als zekerheid voor het geleende bedrag. In het geval van bijvoorbeeld faillissement of beslag op jouw woning, heeft de bank echter voorrang op andere schuldeisers wanneer de woning verkocht moet worden.

Elke bank wil zeker weten dat haar voorrang op andere schuldeisers groter is dan de hoofdsom van jouw lening. Want als je de rente niet op tijd betaalt, kan je schuld oplopen door rente op rente en boetes. Om te waarborgen dat zij alle kosten vergoed krijgen, eist de bank dat er een opslag wordt opgenomen in de akte, die een bepaald percentage bedraagt. Dit percentage verschilt per bank. Je bent dit geld alleen verschuldigd als de bank kan aantonen dat zij deze kosten daadwerkelijk heeft gemaakt.

Betaal je de rente en aflossingen volgens afspraak? Dan heb je verder geen zorgen over deze opslag. Het is alleen van toepassing als er kosten zijn gemaakt die de bank kan aantonen.

Het is voor banken praktisch niet mogelijk om bij het ondertekenen van iedere hypotheekakte zelf aanwezig te zijn. Daarom machtigen zij de medewerkers van het notariskantoor dat de hypotheekakte opstelt om namens de bank de akte te ondertekenen. Specifieke vragen over de geldlening kun je daarom het beste rechtstreeks aan de bank of aan jouw tussenpersoon stellen.

De wet geeft je de mogelijkheid om de koopovereenkomst vooraf in te schrijven in de kadastrale registers. Met deze inschrijving kan de koper van een onroerend goed zich eenvoudig beschermen tegen verschillende risicovolle situaties die zich kunnen voordoen tussen de aankoop en de levering.

Denk hierbij bijvoorbeeld aan beslaglegging op de gekochte woning, het faillissement van de verkoper of een dubbele verkoop door de verkoper.

Door deze inschrijving, ook wel 'Vormerkung' genoemd, stel je als koper je recht op levering van de woning veilig.

De genoemde risicovolle situaties kunnen niet tegen een koper worden ingeroepen als de koop vóór het ontstaan van deze situaties in het Kadaster is ingeschreven. Dit biedt je wettelijke bescherming, die maximaal zes maanden na de inschrijving geldt.

De notaris verzorgt de inschrijving door middel van een notariële verklaring, die vervolgens in het Kadaster wordt geregistreerd.

Normaal gesproken worden de sleutels na het ondertekenen van de akte door de verkoper aan de kopers overhandigd. Als de verkoper niet aanwezig is, raden we je aan om met de verkoper af te spreken dat hij een set sleutels bij de notaris achterlaat, zodat wij deze aan jou kunnen overhandigen na het ondertekenen van de akte. Een andere optie is dat je de sleutels na ondertekening bij de makelaar ophaalt.

Wil je weten of er buitenlandse regels gelden voor je huwelijk of partnerschap? Beantwoord dan deze vragen. Als je ergens ‘ja’ op zegt, kan buitenlands recht van toepassing zijn:  

• Heb jij of je partner een buitenlandse nationaliteit?  
• Hebben jullie bezittingen in het buitenland, zoals een huis of bankrekening?  
• Wonen of woonden jullie (lang) in het buitenland na jullie huwelijk?  
• Trouwen jullie in het buitenland of zijn jullie daar al getrouwd?  
• Hebben jullie in het buitenland huwelijkse voorwaarden opgesteld?  

Bij twijfel kan een notaris je adviseren.

Je kunt een echtscheidingstestament zelfstandig opstellen, zonder dat je (ex-)partner hiervan op de hoogte is of ermee akkoord hoeft te gaan. Een testament is een persoonlijke akte en wordt altijd individueel vastgelegd bij de notaris. 

Dit betekent dat je zelf bepaalt hoe jouw nalatenschap wordt verdeeld en wie wel of geen erfgenaam wordt. Je (ex-)partner heeft hier geen inspraak in en wordt ook niet geïnformeerd over de inhoud, tenzij jij dat zelf deelt. Zo kun je jouw vermogen en de toekomst van je kinderen beschermen, zonder afhankelijk te zijn van de beslissingen van je ex-partner. 

Er zijn twee verschillen met het huwelijk: 

1. De erkenning van kinderen binnen een geregistreerd partnerschap is niet vanzelfsprekend.

2. Het geregistreerd partnerschap wordt niet altijd erkend in het buitenland. 

De moeder erkent een kind automatisch bij de geboorte. De vader moet het kind eerst erkennen en daarna samen met de moeder gezag aanvragen via rechtspraak.nl, tenzij ze getrouwd zijn of een geregistreerd partnerschap hebben. Dan hebben beide ouders direct gezag.  

Erkenning kan voor, vlak na of later na de geboorte, maar tot 16 jaar is toestemming van de moeder nodig. Vanaf 12 jaar moet ook het kind instemmen. Bij twee moeders of twee vaders gelden andere regels. Niet-biologische ouders kunnen gezag krijgen via adoptie.

Als je een geregistreerd partnerschap aangaat, kun je kiezen voor partnerschapsvoorwaarden, net zoals je bij een huwelijk kunt kiezen voor huwelijkse voorwaarden. Beide regelingen zorgen ervoor dat bezittingen, schulden en financiële afspraken niet automatisch worden gedeeld, maar volgens jullie wensen worden vastgelegd. 

Het verschil? Huwelijkse voorwaarden gelden voor mensen die trouwen, terwijl partnerschapsvoorwaarden specifiek bedoeld zijn voor stellen met een geregistreerd partnerschap. In beide gevallen stelt een notaris voor partnerschapsvoorwaarden of huwelijkse voorwaarden een officiële akte op, zodat jullie afspraken juridisch goed geregeld zijn. Zo voorkomen jullie onduidelijkheden en beschermen jullie vermogen op de juiste manier. 

Kies iemand die je volledig vertrouwt om je belangen te behartigen. Vaak geven partners elkaar een volmacht of aan een kind, maar dat is niet verplicht. Je kunt ook iemand anders benoemen, zoals een goede vriend. Het hangt af van jouw situatie en voorkeur.

Voor het opstellen van een volmacht of levenstestament kun je het beste naar de notaris. Die legt je wensen vast in een officiële akte en controleert of je wilsbekwaam bent. Je kunt zelf een document maken, maar dat biedt minder zekerheid. De notaris bewaart de akte en jij bepaalt wie een afschrift krijgt. Zo weten anderen wat je wensen zijn. Aanpassingen zijn altijd mogelijk via de notaris.

Als je geen testament hebt, bepaalt de wet wie je erfgenamen zijn. De volgorde is als volgt:  

1. Partner en kinderen (of kleinkinderen als een kind is overleden).  
2. Ouders, broers en zussen (of hun kinderen als zij overleden zijn).  
3. Grootouders, ooms en tantes (of hun kinderen).  
4. Overgrootouders, oudooms en oudtantes (of hun kinderen).  

Is er geen familie of meldt niemand zich? Dan gaat de erfenis na twintig jaar naar de staat.

Een overlijden brengt kosten met zich mee, zoals de uitvaart, notaris en erfbelasting. Deze kunnen vaak uit de erfenis worden betaald. Hoe complexer de nalatenschap, hoe hoger de kosten.  

Erfbelasting hangt af van de verwantschap. Erfgenamen doen samen of apart aangifte. Uitstel en naheffing zijn mogelijk.  

Een erfenis kan uitkeringen en toeslagen beïnvloeden. Bijstand kan stoppen, schulden moeten worden afgelost, en toeslagen kunnen vervallen. Pensioen en AOW blijven hetzelfde.

Tussen de termen ‘testament’ en ‘levenstestament’ ontstaat er wel eens verwarring. Het grote verschil is dat een levenstestament geldt bij leven en een gewoon testament gaat over de situatie na het overlijden. Door een levenstestament op te stellen bepaal je dus niet wie jouw erfgenamen zijn en wat je aan wie nalaat. Een opgesteld levenstestament legt wel vast wie namens jou beslissingen mag nemen als je daar tijdens je leven zelf niet meer toe in staat bent. 

Als erfgenaam verdeel je de nalatenschap volgens het testament of de wet. Eerst worden bezittingen en schulden vastgesteld en schulden betaald. Daarna volgt de verdeling. De langstlevende partner erft alles; kinderen kunnen hun deel later opeisen. Een legaat wordt pas uitgekeerd na schulden. Een verklaring van erfrecht is soms nodig voor toegang tot bezittingen. Een executeur beheert en regelt betalingen, maar erfgenamen verdelen de bezittingen. Bij een geërfd huis moet je rekening houden met verkoop, overname of restschuld. Internationale nalatenschappen vereisen vaak extra juridische stappen.

In een levenstestament krijgt iemand vaak twee volmachten: één voor zakelijke en één voor medische en persoonlijke zaken. Dit kan tijdelijk zijn, bijvoorbeeld bij een operatie, of langdurig bij dementie.  

Als gevolmachtigde moet je goed weten wat er van je wordt verwacht. Kun je de financiële en medische keuzes maken die nodig zijn? Heb je er tijd voor? Praat hier vooraf over met degene die je wil aanwijzen.  

Soms staat in het levenstestament dat je een vergoeding krijgt, bijvoorbeeld voor je tijd of reiskosten.

Als erfgenaam kun je een erfenis zuiver aanvaarden, beneficiair aanvaarden of verwerpen. Zuiver aanvaarden betekent dat je alles erft, inclusief eventuele schulden. Let op: als je financiële handelingen verricht, kun je per ongeluk zuiver aanvaarden. Beneficiair aanvaarden voorkomt dat je met schulden blijft zitten, maar brengt extra regels en kosten met zich mee. Verwerpen betekent dat je afstand doet van de erfenis en nergens aansprakelijk voor bent. Je keuze doorgeven doe je via een notaris of rechtbank. Minderjarigen kunnen alleen beneficiair aanvaarden of verwerpen met toestemming van de rechter.

Direct regelen:

• Meld het overlijden bij de bank; rekeningen worden geblokkeerd.  
• Regel de uitvaart; de uitvaartondernemer doet aangifte bij de gemeente.  
• Controleer of er een executeur is. Zo niet, dan beslissen de erfgenamen samen.  

Op korte termijn:

• Informeer bij de bank en verzekeraars of een verklaring van erfrecht nodig is.  
• Stop automatische incasso’s en zeg abonnementen op.  
• Meld overlijden bij pensioen- en verzekeringsmaatschappijen en vraag uitkeringen aan.  
• Controleer of er een testament is via de notaris of het Centraal Testamentenregister.  
• Overschrijf of schrap een eventuele auto binnen vijf weken.  

Woning en belastingen: 

• Controleer en wijzig het huurcontract of zeg de huur op.  
• Meld overlijden bij de hypotheekverstrekker en bepaal wat met het huis gebeurt.  
• Bewaar facturen voor erfbelasting en doe aangifte inkomsten- en erfbelasting.  

Overig: 

• Verwijder of beheer social media-accounts. 
• Bewaar alle administratie en facturen; sommige kosten zijn aftrekbaar.

Iedereen vanaf 16 jaar kan een testament opstellen, behalve als je wilsonbekwaam bent of onder curatele staat (dan is toestemming van de rechter nodig). Jij en je partner moeten aparte testamenten maken, maar kunnen wel afspraken op elkaar afstemmen. Alleen een notaris kan een testament vastleggen en registreert het in het Centraal Testamentenregister (CTR). Je testament is privé en alleen jij bepaalt wie het mag inzien. Heb je bezit in het buitenland of een groot vermogen? Dan is een gespecialiseerde notaris handig. Laat je testament elke vijf jaar controleren als de wet of je situatie verandert.

Een testament is niet altijd nodig. Heb je specifieke wensen voor je uitvaart of wil je sieraden of meubels nalaten? Dan kun je een codicil opstellen. Dit moet handgeschreven, gedateerd en ondertekend zijn. Geld of een auto nalaten kan alleen via een testament. Je kunt je codicil thuis bewaren, maar dan is er een risico dat het niet wordt gevonden of verdwijnt. Bewaren bij een notaris is veiliger. Laat je erfgenamen weten dat je een codicil hebt en waar het ligt.

Wil je zelf de regie houden, ook als je later niet meer kunt beslissen? Dan is een volmacht of levenstestament een goede keuze. Denk hier op tijd over na, zolang je nog wilsbekwaam bent. Zo regel je alles zoals jij het wilt, voor het geval je door ziekte of een ongeval niet meer zelf kunt beslissen.

Met een testament bepaal je zelf wie je erfgenamen zijn en wat zij krijgen.  

Belangrijke keuzes:  

• Erfgenamen aanwijzen, zoals een vriend, stiefkind of goed doel.  
• Specifieke bezittingen of geld nalaten via een legaat of codicil.  
• Iemand onterven; een kind behoudt recht op de legitieme portie.  
• Partner beschermen met vruchtgebruik of uitgestelde erfenis voor kinderen.  
• Kinderen beschermen door hun erfdeel veilig te stellen of beheer door een ex te voorkomen.  
• Erfbelasting en zorgbijdrage verminderen met slimme regelingen.  
• Een voogd of bewindvoerder benoemen.  
• Een executeur aanwijzen om je nalatenschap af te handelen.  
• Bezit in het buitenland of een eigen bedrijf goed regelen.  

Zo bepaal je zelf wat er met je nalatenschap gebeurt.

Erfenissen leiden vaak tot conflicten. Erfgenamen kunnen het oneens zijn over de verdeling, iemand kan weigeren mee te werken, of een niet-erkend kind kan een deel opeisen. Soms is er wantrouwen over verdwenen bezittingen.  

Oplossingen zijn onder meer een familieveiling, waarbij spullen eerlijk worden verdeeld en verrekend, bemiddeling door een notaris, mediation, bindend advies van een expert, of een rechterlijke uitspraak (duur en ingrijpend).  

Onterfde kinderen kunnen een legitieme portie opeisen (de helft van hun wettelijke erfdeel) binnen vijf jaar. Onterfde partners kunnen soms in het huis blijven wonen.  

Problemen ontstaan ook bij onvindbare erfgenamen, onverwachte erfgenamen of verdwenen spullen. Een rechter kan een vereffenaar aanstellen, een niet-erkend kind kan via DNA alsnog erven, en verduistering kan bij de politie worden gemeld.

In je testament leg je vast wie je erfgenamen zijn en wat zij krijgen. Je kunt iedereen aanwijzen, zoals een vriend, een vereniging of een goed doel. Dit kun je regelen:  

• Je kunt een uitsluitingsclausule opnemen, zodat je kinderen hun erfenis niet hoeven te delen met hun (ex-)partners.  
• Je kunt bewind instellen voor erfgenamen die nog te jong zijn of niet goed met geld kunnen omgaan.  
• Je kunt belastingbesparende regelingen opnemen om erf- en inkomstenbelasting voor je erfgenamen te beperken.  
• Je kunt een executeur aanwijzen die je wensen uitvoert.  

De notaris kan je helpen bij het opstellen van een testament dat past bij jouw situatie.

Soms kun je tijdelijk of blijvend niet zelf je zaken regelen, bijvoorbeeld na een operatie, bij verblijf in het buitenland of op latere leeftijd. Dan is het goed om op tijd te bedenken wie je financiële belangen behartigt en alles volgens jouw wensen vast te leggen. Dit kan met een volmacht, een levenstestament of een testament, afhankelijk van wat je precies wilt regelen.

Verplicht bij een bv, nv, coöperatie of onderlinge waarborgmaatschappij. 

Handig bij samenwerkingsovereenkomsten, bescherming van privévermogen, aandelenoverdracht en bedrijfsopvolging. 

Bij een vereniging hebben de leden via de algemene ledenvergadering (alv) inspraak in beslissingen. De statuten regelen hoe deze vergadering werkt en hoe besluiten worden genomen. Bij een stichting zijn er geen leden en ligt de volledige besluitvorming bij het bestuur. De statuten bepalen de regels voor het bestuur en de doelstellingen van de stichting. 

Bij de overdracht van eigendom, zoals een bedrijf of aandelen, stelt de notaris een akte van levering op. Maar wat is de betekenis van akte van levering precies? Het is een juridisch document waarin officieel wordt vastgelegd dat het eigendom overgaat van de oude eigenaar naar de nieuwe eigenaar. De notaris zorgt ervoor dat deze akte voldoet aan alle wettelijke eisen en wordt ingeschreven in de juiste registers. Wil je je akte van levering opvragen of controleren of alles correct is vastgelegd? Dan kun je bij de notaris terecht voor advies of inzage. 

Het belangrijkste verschil tussen een stichting en een vereniging is dat een stichting geen leden heeft en wordt bestuurd door een bestuur dat zelf beslissingen neemt. Een vereniging heeft wel leden, en de algemene ledenvergadering (alv) heeft inspraak in de besluitvorming.